Hasta Hakkı: Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları nedeni ile sahip oldukları, TC. Anayasası, Milletlerarası anlaşmalar ve kanunlar ile teminat altına alınmış hakları ifade eder.
01.08.1998 tarih ve 23420 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren Sağlık Bakanlığı Hasta Hakları Yönetmeliği’nde yer alan hasta hakları şu ana başlıklardan oluşur.
BİRİNCİ BÖLÜM-Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma Hakkı
- Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Faydalanma
- Bilgi İsteme Hakkı
- Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme Hakkı
- Personeli Tanıma, Seçme ve Değiştirme Hakkı
- Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme Hakkı
- Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım Hakkı
- Tıbbi Gereklilikler Dışında Müdahale Yasağı
- Ötenazi Yasağı
- Tıbbi Özen Gösterilmesi
İKİNCİ BÖLÜM-Sağlık Durumu İle İlgili Bilgi Alma Hakkı
- Genel Olarak Bilgi İsteme
- Kayıtları İnceleme
- Kayıtların Düzeltilmesini İsteme
- Bilgi Vermenin Usulü
- Bilgi Verilmesi Caiz Olmayan ve Tedbir Alınması Gereken haller
- Bilgi Verilmesini Yasaklama
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM-Hasta Haklarının Korunması
- Mahremiyete Saygı Gösterilmesi
- Rıza Olmaksızın Tıbbi Ameliyeye Tabi Tutulmama
- Bilgilerin Gizli Tutulması
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM-Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası
- Hastanın Rızası ve İzin
- Tedaviyi Reddetme ve Durdurma
- Küçüğün veya Mahcurun Tıbbi Müdahaleye İştiraki
- Alışılmış Olmayan Tedavi Usullerinin Uygulanması
- Rızanın Şekli ve Geçerliliği
- Organ ve Doku Alınmasında Rıza
- Aile Planlanması Hizmetleri ve Gebeliğin Sona Erdirilmesi
BEŞİNCİ BÖLÜM-Tıbbi Araştırmalar
- Tıbbi Araştırmalarda Rıza
- Gönüllünün Korunması ve Bilgilendirilmesi
- Rıza Alınmasının Usulü ve Şekli
- Küçüklerin ve Mümeyyiz Olmayanların Durumu
- İlaç ve Terkiplerin Araştırma Amacıyla Kullanımı
- Rızanın Kapsamı
ALTINCI BÖLÜM-Diğer Haklar
- Güvenliğin Sağlanması
- Dini Vecibeleri Yerine Getirebilme ve Dini Hizmetlerden Faydalanma
- İnsani Değerlere Saygı Gösterilmesi ve Ziyaret
- Refakatçi Bulundurma
- Hizmetin Sağlık Kurum ve Kuruluşu Dışında Verilmesi
YEDİNCİ BÖLÜM-Sorumluluk ve Hukuki Korunma Yolları
- Müracaat, Şikayet ve Dava Hakkı
HASTA SORUMLULUKLARI
GENEL SORUMLULUKLAR
• Kişiler kendi sağlığına dikkat etmek için elinden geleni yapmalı ve sağlıklı bir yaşam için verilen tavsiyelere uymalıdır.
• Kişi uygunsa kan verebilir ya da organ bağışında bulunabilir.
• Basit durumlarda kişiler kendi bakımlarını yapmalıdır.
SOSYAL GÜVENLİK DURUMU
• Hasta; sağlık, sosyal güvenlik ve kişisel bilgilerindeki değişiklikleri zamanında bildirmek durumundadır.
• Hasta; sağlık karnesinin (Bağ-Kur, Yeşil Kart gibi) vizesini zamanında yaptırmak zorundadır.
SAĞLIK ÇALIŞANLARINI BİLGİLENDİRME
• Hasta; yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları, yatarak herhangi bir tedavi görüp görmediğini, eğer varsa halen kullandığı ilaçları ve tüm sağlığıyla ilgili bilgileri tam, eksiksiz vermelidir.
HASTANE KURALLARINA UYMA
• Hasta; başvurduğu sağlık kuruluşunun kural ve uygulamalarına uymalıdır.
• Hasta sağlık Bakanlığı ve diğer sosyal güvenlik kurumlarınca belirlenen sevk zincirine uymalıdır.
• Hastanın; tedavi, bakım ve rehabilitasyon sürecince sağlık çalışanları ile işbirliği içinde olması beklenir.
• Hasta; randevulu hizmet veren bir sağlık tesisinden yararlanıyorsa randevunun tarih ve saatine uyması ve değişiklikleri ilgili yere bildirmesi gerekir.
• Hasta; hastane personelinin, diğer hastaların ve ziyaretçilerin haklarına saygı göstermelidir.
• Hasta; hastane malzemelerine verdiği zararları karşılamak zorundadır.
TEDAVİSİ İLE İLGİLİ ÖNERİLERE UYMA
• Hasta; tedavisi ve ilaçlarla ilgili tavsiyeleri dikkatle dinlemeli ve anlayamadığı yerleri sormalıdır.
• Hastanın; tedavisiyle ilgili önerilere uyum sağlayamama durumu söz konusu ise bunu sağlık çalışanına bildirmesi gerekir.
• Hasta sağlık bakım ve taburculuk sonrası bakım planını beklendiği gibi doğru anlayıp anlamadığını belirtmesi gerekir.
Hasta; uygulanacak tedaviyi reddetmesi veya önerilere uymamasından dolayı doğacak sonuçlardan kendisi sorumludur.